*Roger Federer and Rafael Nadal. Edit. Credits: Justin Smith and François GOGLINS

Με αφορμή την απόσυρση του Nadal τη χρονιά που μας πέρασε (2024), την απόσυρση του Federer που είχε προηγηθεί (2022) και τη δύση της καριέρας του Djokovic (2024 Χρυσό Ολυμπιακό Μετάλλιο, κανένας ATP τίτλος), θα κάνουμε αναφορά στους Big 3 σε σχέση με τις επιφάνειες του τένις (hard, clay, grass). Αφορά την επιφάνεια που γίνονται τα τουρνουά και κατά πόσο αυτό ήταν ικανό να αλλάξει τις ισορροπίες στη συλλογή τίτλων με την πάροδο των ετών, σύμφωνα με τις δεξιότητες που παρουσιάζει ο καθένας από τους Big 3 στην επιφάνεια του. 

Γράφει ο Γιώργος Πίστας

Aν… Οι μεταβλητές που ίσως άλλαζαν τα πάντα για τους δύο κορυφαίους τενίστες

Στο ATP Tour εντοπίζουμε πως η αγωνιστική περίοδος των παικτών είναι αρκετά απαιτητική και όλοι οι μήνες έχουν βαθμολογούμενα τουρνουά. Τα τουρνουά που γίνονται είναι 4 Grand Slam, 9 Masters 1000, ATP Finals και οι τενίστες μπορούν να κρατήσουν βαθμούς από τις 6 καλύτερες επιδόσεις τους στα μικρότερα τουρνουά (ATP 500, ATP 250). Υπάρχουν και κάποια άλλα τουρνουά που αφορoύν χώρες (Davis Cup, Ολυμπιακοί Αγώνες) και ομάδες (Laver Cup), όπου μόνο το ένα (United Cup) δίνει βαθμούς.

Οι τενίστες πρέπει να έχουν διάρκεια προστατεύοντας το σώμα τους από πιθανούς τραυματισμούς. Επίσης, χρειάζεται να έχουν ικανότητα προσαρμογής γιατί η κάθε επιφάνεια συμπεριφέρεται διαφορετικά, με εναλλαγές στην ταχύτητα των γηπέδων αλλά και στην  επιβάρυνση που δέχεται κάθε φορά το σώμα τους. Οι συνθήκες  που γίνονται τα τουρνουά (hard, clay, grass, outdoor, indoor, υγρασία, ζέστη, υψόμετρο) είναι συνεχώς διαφορετικές κάνοντας το άθλημα ακόμη πιο απαιτητικό.

Τα διάφορα τουρνουά ανά επιφάνεια στο τένις

Στο παρακάτω γράφημα παρουσιάζονται τα τουρνουά στη διάρκεια του έτους ανά επιφάνεια (δεν αναφέρονται τα ATP 250):

Επιφάνεια	Τουρνουά
Hard (σκληρή)	Australian Open (Grand Slam) US Open (Grand Slam) Nitto ATP Finals 6 Masters 1000 (Indian Wells, Miami, Toronto, Cincinnati, Shanghai, Paris) 10 ATP 500 (Rotterdam/Dallas, Doha, Acapulco/Dubai, Washington, Beijing/Tokyo, Basel/Vienna)
Clay (χώμα)	Roland Garros 3 Masters 1000 (Monte-Carlo, Madrid, Rome) 3 ATP 500 (Rio, Barcelona, Hamburg)
Grass (γρασίδι)	Wimbledon (Grand Slam) ATP 500 (London/Halle)

Είναι ξεκάθαρο πως τα τουρνουά που γίνονται σε σκληρή επιφάνεια είναι πολύ περισσότερα από το χώμα, ενώ στο γρασίδι παίζονται ελάχιστα.

Το Australian Open παλαιότερα παιζόταν σε γρασίδι και το ATP Finals την εποχή των Big 3 (Djokovic, Federer, Nadal) δεν έγινε ποτέ σε χώμα, προκαλώντας τα παράπονα του Nadal στο παρελθόν. Κανένα Masters 1000 δεν είναι σε γρασίδι και μπορούν να διεκδικήσουν μόνο ένα ATP 500 (London/Halle) κάθε χρόνο.

Επίσης, στο χώμα γίνονται 3/9 Masters 1000, ενώ στα ATP 500 οι τενίστες μπορούν να παίξουν στα διπλάσια hard courts (Rotterdam/Dallas, Doha, Acapulco/Dubai, Washington, Beijing/Tokyo, Basel/Vienna) από clay courts (Rio, Barcelona, Hamburg). Πολλά ATP 500 σε hard court γίνονται την ίδια χρονική περίοδο, κάτι που σημαίνει πως μπορεί να διασπαστεί η δυναμικότητα. Επομένως, είναι πιο εύκολο να κατακτήσει τίτλο ένας τενίστας που έχει έφεση στα σκληρά γήπεδα, παρά στα 3 χωμάτινα κάποιος που έχει έφεση στις χωμάτινες επιφάνειες.

Η απορία που ίσως άλλαζε τα πάντα

Πώς θα ήταν τα πράγματα στην κατάκτηση τίτλων, αν είχαμε περισσότερα τουρνουά στο γρασίδι ή το χώμα; Εφόσον είναι ξεκάθαρη η κυριαρχία του Roger στο γρασίδι και η αυτοκρατορία του Rafa στο χώμα;

Θεωρητικά, ο Federer και ο Nadal θα κατακτούσαν περισσότερους τίτλους.  Επιπλέον, ίσως προστατευόταν περισσότερο το ταλαιπωρημένο σώμα του Rafa λόγω του τρόπου παιχνιδιού, μιας και στις σκληρές επιφάνειες είναι πολλαπλάσιο το φορτίο, ειδικά στα γόνατα.

Θα κάνουμε μια μικρή αναφορά και στον Στέφανο Τσιτσιπά, τον οποίο θα ευνοούσε μια μεγαλύτερη χωμάτινη σεζόν, μιας και δείχνει μεγαλύτερη έφεση σε αυτή την επιφάνεια με 3 κατακτήσεις στο Monte-Carlo και έναν τελικό στο Roland Garros. Παραδόξως, δεν τον βλέπουμε να συμμετέχει στα χωμάτινα ATP 500 σε Rio και Hamburg, όπου θα μπορούσε να έχει μια καλή συγκομιδή βαθμών που θα τον ευνοούσε στο Ranking με πιθανό τίτλο.

Η χρυσή εποχή του τένις

Επιστρέφουμε στους Big 3, όπου μια ακόμη παράμετρος είναι η διάρκεια που συνέπεσαν μεταξύ τους. Ωστόσο, αυτή η παράμετρος δεν θα αναλυθεί περαιτέρω σε αυτό το άρθρο.

Στην μορφή που είναι δομημένο το Calendar ATP Tour, δεν υπάρχει αμφιβολία πως μεταξύ των Big 3 ο απόλυτος κυρίαρχος είναι ο Djokovic. Τα πράγματα πολύ πιθανόν να ήταν εντελώς διαφορετικά αν μόνο δύο μεγάλα τουρνουά ήταν grass ή clay, όπως το Australian Open και το ATP Finals, πόσο μάλλον αν ήταν και άλλα.

Ο Federer έχει μακράν τη μεγαλύτερη επιρροή στο άθλημα μιας και συνδυάζει την κομψότητα με κορυφαίες επιδόσεις στο υψηλότερο επίπεδο με μια έφεση στο γρασίδι (grass) και ήταν δικαίως ο πιο αγαπητός στο κοινό. Το one-handed backhand του είναι απλά μαγικό.

Ο Nadal είναι αδιαμφισβήτητα ο απόλυτος κυρίαρχος στις χωμάτινες επιφάνειες με ένα τρομερά βαρύ top spin forehand. Θεωρείται ο βασιλιάς του χώματος έχοντας το απόλυτο ρεκόρ των 14 τίτλων Roland Garros. Η μαχητικότητα και το πάθος του πάντα θα εμπνέουν, με το “λάσο” να είναι το σήμα κατατεθέν.

Ο Djokovic είναι ο τενίστας που έχει όλα τα χτυπήματα και κατόρθωσε να έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια με τους περισσότερους μεγάλους τίτλους. Κατάφερε να μην του λείπει καμία διάκριση, να είναι ο πιο ανταγωνιστικός σε όλες τις επιφάνειες, δείχνοντας μια έξτρα ικανότητα στις σκληρές επιφάνειες (hard) και αποδεικνύοντας πως πνευματικά είναι πανίσχυρος.

Η κληρονομιά που άφησαν οι Big 3

Εν κατακλείδι, όποιον και να θαυμάζουμε πρέπει να αισθανόμαστε τυχεροί που ζήσαμε στην εποχή των Big 3, για τις στιγμές που μας χάρισαν όλα αυτά τα χρόνια σε συνδυασμό με τον υγιή ανταγωνισμό που προήγαγαν.

Αυτή η αντιπαλότητα τους έκανε να ξεπερνάνε κάθε φορά τα όρια τους και να μας παρουσιάζουν μια πιο βελτιωμένη εκδοχή του εαυτού τους. Άλλαξαν το τένις, πήγαν το άθλημα σε άλλο επίπεδο και άφησαν το σημάδι τους στην ιστορία.

Ο Γιώργος Πίστας είναι γυμναστής, απόφοιτος ΤΕΦΑΑ με ειδικότητα στο τένις. Έχει, επίσης, κάνει μεταπτυχιακό στις Αθλητικές Σπουδές και έχει ειδικευτεί στην Αθλητική και τη Σχολική Ψυχολογία. Το 2016, βραβεύτηκε ως ο πιο αποτελεσματικός παίκτης τένις στα Tennis Awards, μια εκδήλωση υπό την αιγίδα της UNESCO Πειραιώς και Νήσων.